เป้าหมายของการมีตลาดเดียวในสหภาพยุโรปคือเปิดโอกาสให้ธุรกิจต่างๆ ได้เชื่อมต่อกับลูกค้าในประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปทั้งหมด แล้วอินเทอร์เน็ตกับอีคอมเมิร์ซก็เข้ามาทำให้การเชื่อมต่อนี้ง่ายยิ่งกว่าที่เคย คณะกรรมาธิการยุโรปมุ่งมั่นที่จะสร้างความมั่นใจว่าวิสัยทัศน์ยุโรปตลาดเดียวยังคงเป็นจริงแม้ในโลกออนไลน์ โดยเป็นส่วนหนึ่งของแผนยุทธศาสตร์ตลาดร่วมดิจิทัล (Digital Single Market) คณะกรรมาธิการยุโรปจึงต่อต้านแนวทางปฏิบัติบางประการที่คณะกรรมาธิการฯ เชื่อว่าขัดต่อวิสัยทัศน์ยุโรปตลาดเดียว การปิดกั้นทางภูมิศาสตร์ก็คือหนึ่งในแนวทางปฏิบัติดังกล่าวที่สหภาพยุโรปพยายามที่จะห้ามโดยใช้ระเบียบข้อบังคับ
ระเบียบข้อบังคับการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์ได้ผ่านการอนุมัติหลังจากที่สหภาพยุโรปสังเกตเห็นว่าการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์นั้นก่อให้เกิดการเลือกปฏิบัติในการขายสินค้าทางออนไลน์ต่อผู้บริโภคในประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปหลายประเทศทั้งโดยทางตรงและทางอ้อม ซึ่งเป็นการบั่นทอนเป้าหมายของการมีตลาดเดียวในสหภาพยุโรป แนวทางปฏิบัติในการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์คือการที่ธุรกิจจำกัดไม่ให้ลูกค้าเข้าถึงสินค้าและบริการของตนเอง โดยอิงตามตำแหน่งที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ของลูกค้า ระเบียบข้อบังคับการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์ห้ามไม่ให้มีการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์ต่อลูกค้าในประเทศสมาชิกสหภาพยุโรป โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างความมั่นใจว่าลูกค้าในสหภาพยุโรปทุกคนจะมีสิทธิ์ที่เท่าเทียมในการเข้าถึงสินค้าและบริการ โดยไม่คำนึงถึงสัญชาติ ถิ่นพำนัก หรือประเทศต้นทางที่ออกบัตรเดบิตหรือเครดิต (หรือเครื่องมือชำระเงินอื่นๆ) ที่ใช้
ตั้งแต่ 3 ธันวาคม 2018 เป็นต้นไป ภายใต้ระเบียบข้อบังคับการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์ ผู้ค้าที่ประกอบกิจการในสหภาพยุโรปจะถูกห้ามไม่ให้ปิดกั้นทางภูมิศาสตร์ต่อการชำระเงินหรือการเข้าถึงเว็บไซต์/แอปของลูกค้าในสหภาพยุโรป ซึ่งหมายความว่าผู้ค้าในสหภาพยุโรปจะไม่สามารถปฏิเสธการทำธุรกรรมกับลูกค้าในสหภาพยุโรปโดยอิงตามสัญชาติของลูกค้าได้อีกต่อไป
หากคุณเป็นผู้ค้าที่ประกอบกิจการในสหภาพยุโรปและจำหน่ายสินค้าหรือให้บริการแก่ลูกค้าในกลุ่มประเทศสหภาพยุโรป คุณก็มีโอกาสที่จะได้รับผลกระทบจากระเบียบข้อบังคับการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์ ทั้งนี้ ธุรกิจบางประเภทก็ได้รับการยกเว้นจากระเบียบข้อบังคับการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์ ซึ่งได้แก่ผู้ให้บริการโสตทัศนูปกรณ์ บริการด้านการดูแลสุขภาพ และบริการด้านการขนส่ง หากคุณไม่แน่ใจว่าธุรกิจของคุณอยู่ในขอบเขตการยกเว้นนี้หรือไม่ เราขอแนะนำให้คุณพูดคุยกับที่ปรึกษาทางกฎหมายเกี่ยวกับกรณีของคุณเป็นการเฉพาะ ในบทความนี้ เราจะแจกแจงสิ่งที่คุณจำเป็นต้องทราบเกี่ยวกับระเบียบข้อบังคับการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์ รวมทั้งสิ่งที่คุณควรพิจารณาปฏิบัติเพื่อให้เป็นไปตามระเบียบข้อบังคับนี้
ผู้ค้าไม่ได้รับอนุญาตให้เจตนาบล็อกการชำระเงินจากลูกค้าที่ใช้วิธีการชำระเงินซึ่งผู้ค้ายอมรับอยู่แล้วตามปกติ โดยเหตุผลที่บล็อกเป็นเพราะว่าลูกค้ารายดังกล่าวอยู่ในประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปบางประเทศ
ตัวอย่าง: หากธุรกิจของคุณจำหน่ายเสื้อยืดทางออนไลน์ให้กับลูกค้าในสหภาพยุโรปและยอมรับบัตรเครดิตจากแบรนด์ใดแบรนด์หนึ่งที่กำหนด/ระบุในฝรั่งเศส คุณจะไม่ได้รับอนุญาตให้พยายามบล็อกการชำระเงินผ่านบัตรเครดิตที่มาจากแบรนด์ดังกล่าวของลูกค้าที่อยู่ในอิตาลี (ตามที่สรุปได้จากที่อยู่ IP, ที่อยู่ที่ระบุไว้ หรือจากธนาคารผู้ออกบัตรเครดิตที่ใช้ในการชำระเงิน)
ธุรกิจไม่สามารถบล็อกไม่ให้ลูกค้าเข้าถึงเว็บไซต์หรือแอปของตนตามตำแหน่งที่ตั้งหรือที่อยู่ IP ของลูกค้าในสหภาพยุโรปได้ เว้นเสียแต่จะได้รับอนุญาตตามกฎหมายของประเทศหรือสหภาพยุโรป ข้อห้ามนี้รวมถึงการห้ามไม่ให้มีการเปลี่ยนเส้นทางลูกค้าในสหภาพยุโรปไปยังหน้าเว็บไซต์ที่เป็นเวอร์ชันภาษาท้องถิ่นของลูกค้าโดยอัตโนมัติ หากไม่ได้รับการยินยอมอย่างชัดแจ้ง
ตัวอย่าง: หากลูกค้าในสเปนมีความประสงค์ที่จะเข้าถึงเว็บไซต์เวอร์ชันภาษาเยอรมันของบริษัท (กล่าวคือ เว็บไซต์ที่มุ่งเป้าไปที่ตลาดเยอรมัน) บริษัทสัญชาติเยอรมันดังกล่าวจะไม่สามารถบล็อกการเข้าถึงหรือเปลี่ยนเส้นทางลูกค้าไปยังเว็บไซต์ในเวอร์ชันสำหรับตลาดสเปนโดยไม่ได้รับการยินยอมจากลูกค้าอย่างชัดแจ้ง แม้ในกรณีที่ได้รับคำยินยอมอย่างชัดแจ้งเรียบร้อยแล้ว ลูกค้าก็ควรที่จะยังคงสามารถเข้าถึงเว็บไซต์เวอร์ชันต้นฉบับได้
ถูกต้อง ลูกค้าในสหภาพยุโรปทั้งหมดจะต้องเลือกที่จะซื้อสินค้าหรือบริการได้ อย่างไรก็ตาม ระเบียบข้อบังคับการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์จะไม่กำหนดให้ผู้ค้าจัดส่งสินค้าหรือบริการไปยังลูกค้าในทุกประเทศสมาชิกสหภาพยุโรป โดยผู้ค้าจะยังคงสามารถเลือกพื้นที่ทางภูมิศาสตร์สำหรับจัดส่งสินค้าหรือบริการได้อย่างอิสระ
ตัวอย่าง: หากธุรกิจรายใดรายหนึ่งได้ระบุว่าตนจัดส่งสินค้าไปยังที่อยู่ในไอร์แลนด์เท่านั้น แล้วมีลูกค้าที่อยู่ในสวีเดนสั่งซื้อสินค้า ธุรกิจดังกล่าวก็มีความจำเป็นที่จะต้องจัดส่งสินค้าไปยังที่อยู่ในไอร์แลนด์อย่างเดียวเท่านั้น โดยลูกค้าในสวีเดนจะต้องเป็นผู้จัดแจงการรับสินค้าหรือการจัดส่งสินค้าจากที่อยู่ในไอร์แลนด์ไปยังจุดหมายถัดไปเอง
ทั้งนี้เพื่อหลีกเลี่ยงความสับสน เว็บไซต์ของผู้ค้าควรระบุรายชื่อประเทศที่สามารถจัดส่งสินค้าได้ไว้อย่างชัดเจน
มี ระเบียบข้อบังคับการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์รับรู้และเล็งเห็นว่าผู้ค้าอาจจำเป็นต้องดำเนินการตามมาตรการป้องกันบางประการสำหรับการป้องกันการฉ้อโกง ดังนั้นผู้ค้าจึงสามารถใช้มาตรการต่างๆ ได้ดังนี้
ระงับการจัดส่งสินค้าหรือการให้บริการเมื่อผู้ค้ามีเหตุผลตามสมควรและตั้งอยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริงว่าธุรกรรมการชำระเงินรายการใดรายการหนึ่งไม่ได้มีการดำเนินการอย่างถูกต้องเหมาะสม ตัวอย่างเช่น ในกรณีที่ผู้ค้าได้พิจารณาองค์ประกอบต่างๆ ของธุรกรรม (แทนที่จะพิจารณาแค่สัญชาติของลูกค้าหรือตำแหน่งที่ตั้งที่มีการออกบัตรเพียงอย่างเดียว) และลงความเห็นว่าองค์ประกอบบางส่วนที่ว่านี้เป็นเครื่องบ่งชี้ถึงการฉ้อโกง
ปฏิเสธหรือปรับเปลี่ยนเงื่อนไขการชำระเงิน หากการชำระเงินนั้นไม่ผ่านข้อกำหนดของการตรวจสอบสิทธิ์ลูกค้าแบบรัดกุม (SCA) ที่ระบุไว้ใน PSD2 (หากต้องการทราบข้อมูลเพิ่มเติม คุณสามารถดูคู่มือเกี่ยวกับการตรวจสอบสิทธิ์ลูกค้าแบบรัดกุม (SCA) ของ Stripe ได้ที่นี่)
โปรดทราบว่าการตรวจสอบสิทธิ์ลูกค้าแบบรัดกุม (SCA) เป็นวิธีตรวจสอบการชำระเงินทางออนไลน์ (หรือยืนยันตัวตนของลูกค้าก่อนรับชำระเงินทางออนไลน์) รูปแบบใหม่ที่จะกลายเป็นข้อกำหนดภาคบังคับสำหรับธุรกรรมส่วนใหญ่ในสหภาพยุโรปนับตั้งแต่กันยายน 2019 เป็นต้นไป โดยสรุปแล้ว การตรวจสอบสิทธิ์ลูกค้าแบบรัดกุม (SCA) กำหนดให้ลูกค้าต้องตรวจสอบการชำระเงินโดยใช้ข้อมูลหรืออุปกรณ์ที่มีเพียงลูกค้าเท่านั้นที่ทราบ/เป็นเจ้าของ เช่น รหัสผ่าน โทรศัพท์มือถือ และข้อมูลไบโอเมตริก เช่น ลายนิ้วมือ ทั้งนี้ผู้ค้าอาจไม่สามารถใช้ข้อยกเว้นนี้ได้อย่างครอบคลุมจนกว่าแวดวงผู้ให้บริการการชำระเงินจะนำการตรวจสอบสิทธิ์ลูกค้าแบบรัดกุม (SCA) มาใช้กันอย่างเต็มรูปแบบ ซึ่งจะเกิดขึ้นในช่วงปี 2021 ตลาดส่วนใหญ่ในสหภาพยุโรปได้ทยอยปรับใช้การตรวจสอบสิทธิ์ลูกค้าแบบรัดกุม (SCA) ในไตรมาสที่ 1 ของปี 2021 และสหราชอาณาจักรจะเป็นหนึ่งในตลาดแห่งท้ายๆ ที่จะปรับใช้วิธีการดังกล่าว โดยขีดเส้นตายไว้เป็นวันที่ 14 ก.ย. 2021
ธุรกิจที่จำหน่ายสินค้าและให้บริการแก่ลูกค้าในสหภาพยุโรปจำเป็นต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าเว็บไซต์/แอปของตนไม่เลือกปฏิบัติต่อลูกค้าที่ใช้งานผ่านช่องทางออนไลน์ในสหภาพยุโรป ธุรกิจควรพิจารณาตรวจสอบรายละเอียดเว็บไซต์และแอป การเข้าถึงขั้นตอนการชำระเงิน เครื่องมือป้องกันการฉ้อโกงในการชำระเงิน และเครื่องมือบล็อก IP โดยอิงตามข้อห้ามในระเบียบข้อบังคับการปิดกั้นทางภูมิศาสตร์ สิ่งที่ธุรกิจควรใส่ใจเป็นพิเศษและตรวจสอบให้แน่ใจมีดังต่อไปนี้
เว็บไซต์/แอปของตนได้แจ้งให้ลูกค้าทราบถึงข้อจำกัดด้านการจัดส่งอย่างชัดเจน
เครื่องมือป้องกันการฉ้อโกงของตนไม่ได้ปฏิเสธบัตรเครดิตหรือบัตรเดบิต (หรือเครื่องมือการชำระเงินอื่นๆ ที่เว็บไซต์ยอมรับอยู่แล้วตามปกติ) ที่มาจากประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปบางประเทศโดยอัตโนมัติ และ
เครื่องมือบล็อก IP ของตนไม่ได้บล็อกลูกค้าจากประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปบางประเทศไม่ให้เข้าถึงเว็บไซต์หรือแอปของตนโดยอัตโนมัติ (เว้นเสียแต่จะได้รับอนุญาตตามกฎหมายของประเทศหรือสหภาพยุโรป) หรือเปลี่ยนเส้นทางลูกค้าไปยังหน้าเว็บไซต์ที่เป็นเวอร์ชันภาษาท้องถิ่นของลูกค้าโดยอัตโนมัติ หากไม่ได้รับการยินยอมอย่างชัดแจ้ง
หากมีข้อสงสัยใดๆ หรือเพียงต้องการทราบข้อมูลเพิ่มเติม โปรดอย่าลังเลที่จะติดต่อเข้ามาสอบถามเรา
สุดท้ายนี้ จุดประสงค์ของบทความนี้คือเพื่อแจ้งข้อมูลให้ทราบเท่านั้น คุณจึงไม่ควรใช้บทความนี้แทนคำแนะนำทางกฎหมาย หากคุณต้องการรับคำแนะนำทางกฎหมายเกี่ยวกับประเด็นปัญหาใดๆ ที่บทความนี้กล่าวถึง เราขอแนะนำให้คุณพูดคุยกับผู้ให้บริการด้านกฎหมายมืออาชีพ